YAŞLILIKTA BESLENME
Yaşlanma Nedir?
Yaşlanmayı, tüm işlevlerde azalmaya neden olan moleküler, hücresel, fizyolojik ve psikolojik değişimleri kapsayan çok yönlü bir olay olarak tanımlayabiliriz.
Yaşlılık Dönemleri Nelerdir?
- Dünya Sağlık Örgütü, 65 yaş ve üzerindeki bireyleri yaşlı olarak tanımlamaktadır ve yaşlılık dönemini üçe ayırmaktadır.
- 65-74 yaş dönemi “erken/genç yaşlılık”,
- 75-84 yaş dönemi “orta yaşlılık/yaşlılık” ve
- 85 ve üzeri yaş dönemi “ileri yaşlılık ”
Yaşlanma ile birlikte yaşam biçiminde, fiziksel anlamda ve organ fonksiyonlarında değişiklikler meydana gelir. Yaşlanma ile birlikte genellikle vücut yağ yüzdesi artar ve bununla birlikte yağsız vücut kütlesinde bir azalma meydana gelir.
Yaşlı bireylerde en sık karşılaşılan durum “Sarkopenik Obezite”dir.
Sarkopenik Obezite Nedir?
Sarkopenik Obezite; aşırı yağ dokusu ve kas kaybının birlikte seyretmesi durumudur. İlerleyen yazılarımızda sarkopenik obeziteyi ayrı bir yazı olarak sizlerle paylaşacağım.
Yeterli ve dengeli beslenme ile meydana gelen bu değişiklikleri en sağlıklı bir şeklide sürdürmek mümkün.
Yaşlılıkta Beslenme Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Günlük gereksinimleri karşılayacak düzeyde olmalıdır. Türkiye Beslenme Rehberi (TÜBER 2015)’e göre;
- 1900 kkal (az aktif erkek)
- 1600 kkal (az aktif kadın)
- Orta aktif ve aktif yaşlılar için enerji gereksiniminin arttığı dikkate alınmalıdır.
- Günde üç düzenli öğün tüketmeli.
- Yaşlı bireylerin genellikle iştahı azalmıştır,
- Bu nedenle iki veya üç besleyici ara öğün verilmesi faydalıdır.
- Gece ara öğünü ile kahvaltı öğünleri arası 12 saati aşmamalıdır.
- Bireylerin et, tavuk, balık, yumurta, kurubaklagil, yağlı tohum, sert kabuklu yemiş grubu gibi kaliteli protein içeren besinlerden tüketimi sağlanmalıdır.
- Bireyler süt, yoğurt, peynir gibi kalsiyumdan zengin besinlerden her gün 2-3 porsiyon tüketmelidir.
- Yağda kızartma yerine; Izgara, fırında pişirme ve haşlama gibi sağlıklı pişirme yöntemleri tercih edilmelidir.
- Özellikle yaşlı bireylerde bağırsak hareketleri azalmaktadır. Böylelikle kabızlık sık görülmektedir. Bu nedenle 25-30 gram posa alımı sağlanmalıdır. Posa içeriği yüksek sebze ve meyvelerin tüketim miktarı arttırılmalı, 2-2,5 litre su içmeye önem verilmelidir.
- Yaşlılarda sık görülen makuler dejenerasyon yani yaşa bağlı görme kaybını önlemek için basit karbonhidrat kaynakları yerine kompleks karbonhidrat kaynakları arttırılmalıdır. Basit karbonhidrat kaynakları şeker, bal, reçel vb., Kompleks karbonhidratları ise yulaf, çavdar, bulgur, kepekli ekmektir. Bunun dışında omega 3 yağ asitleri alımı sağlanmalıdır ve haftada 2 kez balık tüketilmesi önerilir.
